Veelgestelde vragen Tiel-West aardgasvrij

Voor uw woning is dat nog niet volledig uitgezocht, maar een warmtenet kan een mogelijke oplossing zijn. Dit zoeken we de komende tijd verder uit en we informeren u hierover. Meer informatie over verschillende alternatieven voor aardgas vindt u op Milieu Centraal.

In uw woning moet zowel het dak, de vloer en de gevel/spouwmuren als het glas (minimaal HR++) behoorlijk goed geïsoleerd zijn voor een warmtepomp. Deze verwarmt uw huis namelijk op lage temperatuur. Op Milieu Centraal kunt u de warmtepomp check doen. Zo weet u of uw huis geschikt is voor een warmtepomp. Meer informatie over warmtepompen vindt u op Alles over je huis verduurzamen | Verbeterjehuis.

Waterstof lijkt een eenvoudige oplossing. De huidige aardgasleidingen zijn namelijk veelal geschikt om ook waterstof te kunnen distribueren. Wél moeten er wat aanpassingen worden aangebracht in de woning, om onder andere het koken op waterstof mogelijk te maken.

Toch is de verwachting dat zeker de komende 10 jaar waterstof geen belangrijke rol gaat spelen als brandstof voor de verwarming van huizen. Niet alleen zijn de productiekosten relatief hoog. Ook gaat er, in vergelijking met het direct gebruiken van elektriciteit, extra energie verloren doordat het waterstof eerst met elektriciteit moet worden geproduceerd.

Bovendien worden er bij de productie van warmte op basis van elektriciteit veelal warmtepompen gebruikt. Dit is 3 à 5 maal zo efficiënt als het direct gebruik van elektriciteit.   

Er is nog een ander belangrijk nadeel aan waterstof: De energie-inhoud van aardgas is 3x zo groot als die van waterstof. Dat betekent dat er 3x zoveel waterstof nodig is voor dezelfde hoeveelheid warmte. Of anders gezegd voor de warmte die wordt opgewekt met 1 m3 aardgas is er 3 m3 waterstof nodig. Dat betekent dus ook dat (bij dezelfde m3-prijs) de energiekosten 3x zo hoog worden. 

Ook is de hoeveelheid geproduceerde waterstof vooralsnog klein en als die hoeveelheid groeit krijgen de industrie-processen voorrang boven de verwarming van woningen. Waterstof is namelijk erg geschikt om warmte op hoge temperatuur te leveren. Het is dan ook het meest logisch om het in te zetten waar een hogere temperatuur essentieel is, bijvoorbeeld voor de industrie en het verduurzamen van de luchtvaartsector. Natuur en Milieu laat met een waterstofladder zien welke toepassingen van waterstof welke prioriteit krijgen.

Er zijn wel veel ontwikkelingen rondom de productie van waterstof. Bijvoorbeeld met zonnepanelen die waterstof produceren. Die houden we goed in de gaten. En u bent natuurlijk vrij om voor een dergelijke oplossing te kiezen. Het kan zijn dat er (nog) geen subsidie voor de aanschaf van zulke oplossingen wordt gegeven. Mocht waterstof in de toekomst toch goedkoop en grootschalig beschikbaar komen, dan wordt hier zeker naar gekeken. Voor de komende tien jaar kiezen we oplossingen die nu slim zijn.

Hoe werkt een warmtenet? Als jouw huis wordt aangesloten op een warmtenet dan wordt de warmte via een netwerk onder de grond van leidingen naar je woning geleid. In huis krijg je een afleverset met daarbij een warmtewisselaar in je meterkast. Dit is een klein kastje dat kleiner is dan een cv-ketel. De warmtewisselaar brengt de warmte voor de verwarming naar je huis en warmt je kraanwater op.

Op Milieu Centraal vindt u veel informatie over hoe een warmtenet werkt en de voor- en nadelen.

Dat weten we nog niet. Gemeente Tiel is met een aantal partijen aan het onderzoeken of een warmtenet een kansrijke duurzaam alternatief voor aardgas is. Daarbij worden inwoners meegenomen. Als er geen draagvlak onder bewoners voor een warmtenet is in deze buurten, dan gaat het niet door.

Zoutfabriek Niacet heeft zelf de intentie om zonder aardgas te gaan werken. Dit hebben zij in januari 2023 aan de gemeente laten weten. Dit betekent dat Niacet in de toekomst (bijna) geen restwarmte heeft om te gebruiken als warmtebron voor een eventueel warmtenet. Wel zijn er andere warmtebronnen die we kunnen gebruiken, zoals warmte uit de lucht en uit de Waal. We concentreren ons in het onderzoek naar de haalbaarheid van een warmtenet in Tiel-West dus nu met name op deze warmtebronnen.

De appartementencomplexen die verwarmd worden met grote centrale CV-ketels, (z.g. blokverwarming) worden bij het aardgasvrij maken van de wijk ook meegenomen. In plaats van de grote CV-ketel wordt in de technische ruimte een grote warmtewisselaar geplaatst.  

In Tiel-West en Noord zijn 8.500 aansluitingen, waarvan 7.500 woningen. In de 1e fase in Tiel-West zou het gaan om 800 of 1000 woningen.

Ieder warmtenet heeft een of meerdere extra warmtebron(nen) als back-up, zo ook het beoogde warmtenet in Tiel. We kunnen meerdere warmtebronnen aansluiten op het warmtenet. Een voorbeeld hiervan is een collectieve luchtwarmtepomp.

PPG heeft weinig restwarmte en doet niet mee met een warmtenet.

Zodra de haalbaarheidsstudie is afgerond en aangeboden aan de gemeente, zal deze beschikbaar worden gesteld. 

Het kabinet heeft 21 oktober 2022 besloten dat op termijn alle Nederlandse warmtenetten voor minimaal de helft in publiek eigendom moeten komen. Dat kan bijvoorbeeld door een combinatie van de gemeente als grootste aandeelhouder met Fruitstad Energie. Er is nu nog niet besloten wie de eigenaar van het warmtenet zal worden. Maar in de haalbaarheidsstudie wordt onderzocht wat de mogelijke combinaties zouden kunnen zijn.

In een warmtenet draagt iedereen zijn eigen risico’s: zo is de producent verantwoordelijk voor de warmteproductie, loopt de leverancier de risico’s voor de levering etc. Als zij samen gaan werken en zo een warmtebedrijf vormen, is dit bedrijf verantwoordelijk voor het dragen van alle risico’s.

Het aanleggen onder een concessie is slechts één van de manieren om een warmtenet aan te leggen. Bovendien kan de gemeente zelfs bij een concessie eisen stellen aan het mate van openheid van het warmtenet voor andere warmtebronnen.

Het kabinet wil, doordat een gemeente of een coöperatie voor de helft eigenaar moet worden van een warmtenet, ervoor zorgen dat de prijzen niet te hoog worden. Uitgangspunt voor Tiel West is ook dat dit een coöperatief warmtenet wordt, waarbij de klanten mede-eigenaar zijn en daardoor direct inzicht en invloed hebben op de energietarieven.

We zitten in de allereerste fase van deze ontwikkeling. Er wordt gestart met het in beeld brengen van (een aantal) verschillende mogelijkheden om aardgasvrij te worden. De haalbaarheid van de optie ‘warmtenet’ is al globaal uitgewerkt omdat deze kansrijk leek.

Een verkennend haalbaarheidsonderzoek heeft uitgewezen dat dit inderdaad zo is. Maar dat betekent allerminst dat het warmtenet er definitief komt, er is nog helemaal niets besloten. Op grond van goede argumenten wordt in een transparant proces een voorstel voor een oplossing gekozen.

Daarna wordt 70% goedkeuring gevraagd. Dan wordt een definitieve keuze gemaakt. Huurders hebben wel mogelijkheid voor inbreng maar geen alleenrecht of veto. Uitgangspunt van KleurrijkWonen is 100% instemming.

KleurrijkWonen heeft al veel geïsoleerd bij onderhoudswerkzaamheden. Maar wanneer nog aanvullende isolatie nodig is, wordt dat in het project meegenomen.

De woningen van KleurrijkWonen zijn goed onderhouden en hebben gemiddeld een energielabel B.

Thius heeft meegedaan bij de tot stand komen van de warmtetransitievisie Tiel. De intentieverklaring warmtenet hebben zij niet getekend.

De volgende fase wordt afgesloten met een samenwerkingsovereenkomst waarbij de intentie is dat die door beide woningcorporaties zal worden ondertekend.

De buurtbijeenkomst van 20 oktober 2022 was de eerste stap. Op 25 januari 2023 is er een aparte bijeenkomst geweest voor de huurders van KleurrijkWonen en Thius. In het hele traject worden alle bewoners regelmatig geïnformeerd door de gemeente of de woningcorporatie.

Nee, KleurrijkWonen betaalt de aansluitkosten en rekent voor deze investering geen huurverhoging. (net zoals bij het isoleren van woningen).

KleurrijkWonen verdient niets terug, want KleurrijkWonen is niet de exploitant van het warmtenet en maakt geen winst. Woningcorporaties verhuren sociale huurwoningen inclusief een verwarmingsinstallatie zoals een CV-ketel met boiler. In de ‘kale’ huur zit een onderdeel voor het onderhouden en vervangen van de CV-ketel, waarbij gerekend wordt met een exploitatie periode (of afschrijvingstermijn) van 15 jaar. Bij een collectieve warmtevoorziening zoals een warmtenet is dat precies hetzelfde georganiseerd. De onderhouds- en vervangingskosten voor het warmtenet worden verrekend in een maandelijks vastrecht bedrag. Dat betekent dat de woningcorporatie als eigenaar van de woning een deel van dit maandelijkse ‘vastrecht’ voor haar rekening neemt.

Woningbouwcorporaties moeten hun woningen aardgasvrij maken, dus zij moeten investeren in andere methoden van verwarming. Wordt het geen warmtenet dan moeten zij investeren in een andere warmteoplossing.

Jaarlijks worden de huren geïndexeerd en worden huurverhogingen in rekening gebracht. Dit heeft te maken met de inflatie en heeft geen relatie met het eventueel ‘terugverdienen’.

Energieloket Tiel biedt informatie over het verduurzamen van woningen. Met de Quick Scan bijvoorbeeld krijgt u passende tips voor uw woonsituatie.

Meer informatie over het verduurzamen van VvE’s vindt u op het Energieloket Tiel en Energie Samen Rivierenland. In 2023 kan er bij de gemeente een toekomst bestendig wonenlening worden aangevraagd door VvE’s.

Nieuwbouwwoningen moeten sinds juli 2018 aardgasvrij gebouwd worden. Ze worden zo goed geïsoleerd, dat zij prima met een (lage temperatuur) warmtepomp zijn te verwarmen. Dat geldt in het algemeen niet voor bestaande (oudere) woonwijken.

Daar kunnen we hier geen pasklaar antwoord op geven. Dat is afhankelijk van het huis waarin u woont, waarvoor u gas gebruikt en van de maatregelen die u kiest. Tegenover investeringskosten staan vaak ook weer besparingen als gevolg van het isoleren van uw huis of als u zelf energie gaat opwekken met bijvoorbeeld zonnepanelen. Het Energieloket Rivierenland kan u onafhankelijk advies geven over wat in uw situatie het beste is. In de haalbaarheidsstudie zullen de kosten voor aansluiting op het warmtenet worden ingeschat. Deze kunnen worden vergeleken met (een combinatie van) individuele oplossingen, zoals isolatie, zonnepanelen en/of warmtepompen.  

Betaalbaarheid is één van de belangrijkste voorwaarden voor de warmtetransitie. De landelijke overheid is bezig met het ontwikkelen van verschillende opties om de overgang naar aardgasvrij voor iedereen betaalbaar te maken.

Als u de eigenaar bent van het huis, dan betaalt u zelf de kosten hiervoor. Er zijn verschillende subsidies en leningen. Energieloket Tiel heeft een overzichtspagina met financieringsmogelijkheden en subsidies. Ook is er het Nationaal Warmtefonds, waar huiseigenaren en VvE’s voordelig geld kunnen lenen voor duurzame maatregelen. Daarnaast kunnen collectieve oplossingen zorgen voor lagere kosten.

Woont u in een huurwoning? Dan betaalt de verhuurder de aanpassingen in de woning. U kunt daarover in overleg.

Kosten voor het elektriciteitsnet, aanleg van warmtenetten en warmtebronnen zijn voor netbeheerders, warmtebedrijven en de overheid. Veelal worden wél eenmalig aansluitkosten in rekening gebracht. De hoogte hiervan kan sterk variëren. Deze kosten worden in de haalbaarheidsstudie ingeschat waardoor deze “investering” kan worden vergeleken met individuele warmtevoorzieningen. 

Zeker. Om het aardgasvrij worden betaalbaar(der) te maken zijn er verschillende soorten subsidies vanuit de overheid beschikbaar. Onder andere voor warmtepompen, zonneboilers en isoleren. Dat heet de ISDE regeling. Energieloket Tiel heeft een overzichtspagina met financieringsmogelijkheden en subsidies. Ook Milieu Centraal heeft een Energiesubsidiewijzer waarin de lopende subsidies terug te vinden zijn per gemeente.

Door de enorm gestegen energieprijzen, bestaat er op dit moment een energietoeslag voor een huishouden (alleenstaande of gezin) met een laag inkomen.

De kosten voor aansluiting op het warmtenet worden in de haalbaarheidsstudie ingeschat. Tot dat moment zijn deze niet in te schatten. Dit komt omdat de prijzen voor gas - en elektriciteit en prijzen voor de materialen en werkzaamheden nu steeds veranderen.

In 2020 zijn er berekeningen gemaakt naar de kosten van een warmtenet in Tiel. Hieruit volgde dat het warmtenet (toen) vergelijkbaar was met het gebruik van aardgas. Een vergelijking tussen het warmtenet en de warmtepomp kan pas worden gemaakt na afronding van de haalbaarheidsstudie. 

Dat is afhankelijk van de productiekosten van de verschillende warmtebronnen, maar in het algemeen zal steeds de goedkoopste combinatie van bronnen worden ingezet.

De warmtetarieven worden bepaald door de warmteleverancier. Deze hoeft de aardgasprijzen niet te volgen bij het bepalen van de warmtetarieven. Als de bewoners en/of de gemeente mede-eigenaar zijn van de warmteleverancier, dan bepalen zij ook mede de warmtetarieven. 

Daarnaast wordt de koppeling waarschijnlijk steeds verder losgekoppeld, omdat naarmate minder woningen met aardgas worden verwarmd, aardgas niet meer als standaard voor de prijsvorming voor warmte kan dienen.

Dat zijn de kosten die in rekening worden gebracht bij de woningeigenaren voor het aansluiten van hun woning op het warmtenet. De overheid zoekt op dit moment naar oplossingen om deze kosten voor iedereen betaalbaar te maken.

Omdat het warmtenet een aanvoertemperatuur bij de woningen heeft van ongeveer 70 graden, zijn de eisen die worden gesteld aan de mate van isolatie van de woning niet zo hoog. Daarnaast is het altijd goed om tochtstrips te plakken en enkel glas te vervangen. Maar met een warmtenet voldoen de bestaande afleversystemen (radiatoren etc) in het algemeen prima.

In de TransitieVisie Warmte is aangegeven dat een warmtenet voor Tiel-West een kansrijk alternatief voor aardgas kan zijn. Daarom wordt er een technische haalbaarheidsstudie uitgevoerd voor een warmtenet. De uitkomsten hiervan verwachten we in het najaar van 2023.

In oktober 2022 zijn we ook gestart met de maatschappelijke haalbaarheidsstudie. Daarin onderzoeken we of bewoners gebruik zouden willen maken van dit warmtenet. Als dit warmtenet ook maatschappelijk aantrekkelijk blijkt, gaan we verder met het uitwerken en realiseren van het warmtenet. Als het niet aantrekkelijk blijkt, gaat het warmtenet niet door. Er is dus nog geen keuze gemaakt voor of tegen een warmtenet.

Bij de verdere uitwerking van het project komen verschillende opties voor duurzame warmteoplossingen in beeld. Het doel is om de wijk op een technisch goede manier zo goedkoop mogelijk aardgasvrij te maken en niet (per definitie) een oplossing met een warmtenet. Het onderzoek wijst uit dat een warmtenet een oplossing is die zou passen binnen dit doel.

Nee, met de huidige wetgeving kan dat niet.

Afgezien van de wettelijke (on-)mogelijkheden: bij de uitwerking van het warmtenet hanteren alle partijen als uitgangspunt dat niemand zal worden gedwongen om aan te sluiten. Wel is het zo dat de gemeenten kunnen bepalen wanneer het gasnet uit de wijk verwijderd gaat worden. Als er niet gekozen wordt voor aansluiting op het warmtenet zal er dus wel gekozen moeten worden voor een andere aardgasvrije oplossing.