Tiel houdt geld over en investeert in krachtige toekomst
Met investeringen in onder meer de binnenstad, Tiel-West, sportvoorzieningen, toezicht en handhaving, openbare verlichting en woningbouw blijft de gemeente Tiel hard werken aan een krachtige toekomst. Gezien het gunstige financiële perspectief voor 2024 en 2025 kan dat ook. Voor de jaren daarna is door een aangekondigde korting van het Rijk nog wat onzekerheid.
Dat is op te maken uit de concept-programmabegroting 2024-2027 die het college van burgemeester en wethouders aanbiedt aan de gemeenteraad. Voor de jaren 2024 en 2025 staat er een overschot van respectievelijk 1,1 en 3,1 miljoen euro.
Ook uit de tweede voortgangsrapportage van dit jaar blijkt dat Tiel goed op het huishoudboekje heeft gepast. Er is zelfs een voordeel van bijna 2 miljoen ten opzichte van de begroting. “We hebben steeds beter zicht op onze uitgaven en controle daarop”, zegt wethouder financiën Remco Dijkstra. “Het financiële appeltje voor de dorst kan straks nodig zijn. We kunnen nu gericht investeren en blijven bouwen aan een krachtige toekomst voor Tiel.”
Zo gaat de gemeente volop verder met het verbeteren van de binnenstad. Aantrekkelijke straten en pleinen met meer groen, mooie verlichting en meer aandacht voor de cultuurhistorie moeten het verblijf in de stad veraangenamen. Dat is in lijn met de Toekomstvisie Tiel, waarin de gemeente aantrekkelijk wil zijn voor dadelijk 50.000 inwoners en de voorzieningen vooral beschikbaar en betaalbaar wil houden. Ook Tiel-West kan een grootschalige opknapbeurt van de openbare ruimte tegemoet zien, zoals dat in het wijkplan is afgesproken.
Kwaliteit van wonen en leven
Om in de grote vraag naar huisvesting te voorzien wil Tiel tempo maken met nieuwbouw. Tegelijkertijd moet daarin de balans worden gezocht met een goede kwaliteit van wonen en leven. Een aansprekend voorbeeld daarvan is de herontwikkeling van het Veilingkwartier met daarbij de nieuwbouw voor het vmbo en een reconstructie van de wegen rond de Papesteeg.
Om de veiligheid en kwaliteit van de openbare ruimte te waarborgen komen er extra middelen voor toezicht en handhaving. Ook komt er extra geld om de openbare verlichting in de gemeente structureel op orde te brengen en te verduurzamen.
Tiel investeert daarnaast in het zijn van een sociale gemeente waar iedereen mee kan doen. Zelfredzaamheid bevorderen door bijvoorbeeld achterstanden in het onderwijs weg te werken en geld uit te trekken voor deelname aan sport en cultuur. Er wordt opnieuw geld besteed aan startersleningen om jonge gezinnen op weg te helpen.
Een vitale gemeente vraagt om goede sportvoorzieningen. Ook daarvoor staan de nodige investeringen op de rol zoals een kunstgrasveld voor uitbreiding van de speelcapaciteit van voetbalclub Theole en de aanleg van automatische sproei-installaties op de sportparken.
Negatieve cijfers door Rijkskorting
Na 2025 laten de cijfers vooralsnog een veel minder rooskleurig beeld zien. Tekorten die zich voor deze jaren al eerder aankondigden lopen op tot 5,3 miljoen in 2026 en 4,5 miljoen in 2027.
De tekorten worden voor een belangrijk deel veroorzaakt door gestegen lonen en prijzen. Voor de komende jaren wordt dit nog opgevangen met een hogere uitkering vanuit het Rijk. Maar vanaf 2026 voert Den Haag een bezuiniging door en lopen de tekorten hoog op. Er zijn nog gesprekken gaande tussen de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het demissionaire kabinet over het op peil houden van het gemeentefonds. De boodschap vanuit de gemeenten is duidelijk: de financiën zijn onvoldoende voor het uitvoeren van het huidige grote takenpakket.
Om de inwoners van Tiel met de sterk opgelopen kosten voor levensonderhoud niet te zwaar te belasten is afgesproken dat de onroerende zaakbelasting niet verhoogd wordt. Wel mag een inflatiecorrectie van maximaal 3% worden toegepast. Daar houdt de gemeente zich aan ondanks dat de landelijke indexatiecijfers beduidend hoger liggen.
‘Rijk moet bijspringen vanaf 2026’
In lijn met het advies van de VNG kiest Tiel er voor om de gevolgen van de bezuiniging zichtbaar te maken en deze niet op voorhand op te lossen.
“Het presenteren van een niet-sluitende meerjarenraming is onder de huidige omstandigheden een verantwoorde keuze”, stelt Dijkstra. “Daarin staan we niet alleen en de gemeenten trekken samen op. We kunnen lokaal niet de financiële knelpunten van het kabinet oplossen. Om het huidige takenpakket te blijven uitvoeren moet de Rijksoverheid vanaf 2026 bijspringen. Wij willen voorkomen dat de lasten bij inwoners en ondernemers neergelegd worden.”
De concept-meerjarenbegroting is vastgesteld door het college van B&W. Op 8 november buigt de gemeenteraad zich over de stukken om de begroting vast te stellen.