Kleine gemeenschap heeft grootste plannen met warmtenet
Enspijk, een schilderachtig dorp gelegen aan de oevers van de Linge, omarmt de transitie naar duurzame energie met een focus op warmte. In de afgelopen jaren heeft de gemeenschap van Enspijk zich ingespannen om milieubewuste keuzes te maken, en duurzame warmte is hierbij een sleutelonderdeel geworden.
Het bijzondere aan Enspijk is dat het een klein dorp is, in de kern staan zo’n 200 woningen, maar dat de hechte gemeenschap toch grootste plannen heeft. Op de tekentafel liggen namelijk plannen om het dorp te voorzien van een warmtenet die warmte uit de Linge gebruikt om de woningen te verwarmen. Traditioneel worden dit soort kleinschalige warmtenetten niet als financieel haalbaar gezien, maar juist doordat een duurzame en schaalbare bron wordt gebruikt levert dit mogelijkheden voor een succesvolle realisatie.
Individuele warmtepomp aanschaffen
De uitgangspunten van de bewoners zijn dat iedereen mee moet kunnen doen en profiteren van deze duurzame voorziening; iets wat niet gegarandeerd is als iedereen voor zichzelf een individuele warmtepomp moet aanschaffen. Namelijk naast de aanschaf van de individuele warmtepomp komt ook vaak het verder isoleren van het huis om de hoek kijken met soms flinke kosten tot gevolg. Deze beide punten vervallen bij het collectieve warmtenet in Enspijk, ondanks dat ook nu geld dat isoleren een goed idee is, zelfs met het warmtenet, omdat er zo energie bespaard wordt.
De rol van de bewoners
De rol van bewoners is van cruciaal belang in Enspijk. Zij denken mee en worden door de groep kartrekkende bewoners, inmiddels georganiseerd als coöperatie Duurzame Warmte Enspijk, actief geïnformeerd én betrokken bij de ontwikkeling. Hierdoor kan er goed geluisterd worden naar de wensen van de bewoners. Kritische geluiden worden ook gehoord en maken het plan van het collectief hiermee alleen maar beter.
Technisch conceptontwerp
Binnenkort gaat er begonnen worden met het maken van een technisch conceptontwerp. Met dit ontwerp krijgen de bewoners meer details over hoe de technische installatie eruit komt te zien. Ook geeft dit informatie om vervolgens een business case te maken. Hieruit volgt dan weer informatie waarmee de bewoners van Enspijk een aanbod wordt gedaan om zich aan te gaan sluiten bij het warmtenet.
Toegankelijk voor iedereen
Op meer plekken in de regio Rivierenland organiseren bewoners zich. Hun doel? Net als in Enspijk betaalbare, betrouwbare en duurzame energie die toegankelijk is voor iedereen. Net als in Enspijk is de route naar het doel nog onbekend. De gebruikte technieken zijn bewezen maar toch volop in ontwikkeling. Er is een tekort aan uitvoeringskracht bij alle betrokken partijen, kennis moet opgebouwd worden en ook de rol van de gemeente moet nog preciezer ingevuld worden.
Tips voor bewoners
Er wordt op dit moment echter hard gewerkt, vanuit de gemeenten in de regio Rivierenland in samenwerking met bewoners en energiecoöperaties, om meer duidelijkheid te verschaffen en samen de warmtetransitie in te gaan. Tot het moment dat die duidelijkheid er is zijn er daarom een aantal tips voor bewoners:
- Isoleer je huis. Voer maatregelen uit die je kan doen, gebruik verbouwmomenten of een verhuizing om grote maatregelen uit te voeren. Kijk op de website van het Energieloket voor tips en gebruik het Woningdossier om de maatregelen te bekijken die voor jouw woning van toepassing zijn.
- Kijk goed naar de ventilatie van je huis. Door te isoleren verlies je minder warmte door kieren. Toch heb je verse lucht nodig (om gezond te blijven, maar verse buitenlucht is ook gemakkelijker te verwarmen dan vochtige binnenlucht) en daarom is ventilatie belangrijk. Verdiep je met name in mogelijkheden voor ventilatie met WarmteTerugWinning (WTW). Dit kan zowel via een centrale afzuiging (voor het gehele huis, als je al een ventilatiebox hebt) of decentrale afzuiging (hiervoor worden één of twee gaten geboord in de muur).
- Kijk op de website van de gemeente voor hun plannen in de warmtetransitie voor jouw wijk. Zoek hierbij naar de Warmte Transitievisie.
- Heb je plannen om met je buren naar een collectief warmtenet te kijken? Zoek contact met de gemeente, maar ook met Energie Samen Rivierenland. Zij ondersteunen bewonersinitiatieven in de gehele regio en kunnen je onafhankelijk adviseren.
